Whisky là gì? Tìm hiểu về Whisky và Whiskey

Whisky là một trong những dòng rượu nổi tiếng nhất hiện nay, nếu bạn muốn tìm một chai rượu pha chế thì chắc chắn bạn cần phải có một chai Whisky trong nhà. Whisky còn có nhiều tên gọi khác nhau được phân loại khác nhau như Bourbon, Whiskey… mà mình sẽ giải thích phần dưới. Và trong bài viết này cùng Bars on The Farm tìm hiểu về dòng rượu Whisky là gì, họ phân loại và những loại cocktail nào nổi tiếng.

Nội dung

Whisky là gì?

Whisky (còn có một số tên gọi như Whiskey, Bourbon) là một dòng rượu mạnh, rất phổ biến trên thị trường hiện nay có màu hổ phách đặc trưng. Được xếp vào dòng rượu mạnh, nên nồng đồ cồn của Whisky thường từ 40 – 45%ALC. Whisky có thể được lên men từ những nguyên liệu sau: lúa mạch (barley), lúa mì (wheat), lúa mạch đen (rye), bắp (Corn/maize), lúa kiều mạch (oats).

Lưu ý: Không phải lúc nào rượu whisky cũng được làm từ tất cả các nguyên liệu trên, mà họ chỉ chọn 1 số nguyên liệu để lên men thôi.

Đặc điểm của whisky

Thành phần: Grains: lúa mạch (barley), lúa mì (wheat), lúa mạch đen (rye), bắp (Corn/maize), lúa kiều mạch (oats).
Proof: 80–140
ABV: 40–70%
Calories mỗi ly: 70
Xuất xứ: Ireland, Scotland, Mỹ, Canada, Nhật Bản
Vị: Gỗ sồi, grainy, vị vanilla và caramel
Thời gian ủ: Từ 0 cho đến 50 năm
Cách phục vụ whisky: Ly đứng, ly rock, cocktails, các loại shot

Lịch sử của Whisky

Chữ Whisky được xuất phát từ là từ uisge trong ngôn ngữ Gaelic của Scotland, là chữ rút gọn của uisge beatha có nghĩa là “water of life” trong tiếng anh, hay “aqua vitae” trong tiếng Latin, hay “Nước của sự sống” trong tiếng Việt. Ban đầu thì Whiskey được dùng như một loại thuốc, vừa là thuốc kháng sinh vừa là thuốc gây tê.

Kỹ thuật chưng cất được đem đến scotch land và ireland vào khoảng thế khoảng năm 1100 đến 1300 sau công nguyên bởi những tu sĩ. Ở đây, thì người ta dùng lúa mạch để chưng cất để thành rượu Whisky. Lúc này thì whiskey là thuốc nên chỉ có trong các tiệm thuốc và tu viện. Đến thế kỉ thứ 15 thì được các nhà buôn đem tới Mỹ và nhanh chóng phổ biến và lan rộng ra thế giới.

Dù trong thường thì whiskey được làm với nhiều nguyên liệu như lúa mạch, ngô, lúa mạch đen hoặc lúa mì, nhưng sử dụng cùng một cách chưng cất. Vì thế nên đều được gọi chung là whisky.

Cách làm ra rượu Whisky

Quy trình làm ra những ly rượu Whisky thật ra là khá đơn giản, thông thường thì sẽ có những bước để làm ra rượu whisky dưới đây. Thông tin này để bạn có thể hiểu hơn whisky là gì, chứ cũng không dễ để tạo ra whiskey Việt Nam.

Trộn cách thành phần cơ bản. Để lên men rượu, các nhà sản xuất rượu whisky sẽ trộn các loại ngũ cốc như mạch nha, lúa mì, bắp hoặc lúa mạch đen với nước và men. Ngũ cốc lúc này sẽ được bỏ vào trong nước ấm.
Ướp hương khói. Sau đó thì ngũ cốc sẽ được làm khô trong lò sấy, và các hãng sản xuất rượu sẽ ướp hương khói than bùn. Tuy nhiên tùy mức độ hương khói sau này họ sẽ chia ra các loại whisky khác nhau.
Nghiền nhỏ. Sau qua quá trình trên thì ngũ cốc lại được nghiền nhỏ, trộn với nước và được gọi là Whiskey Smash.
Lên men. Tại bước này thì người ta cho vào hỗn hợp đường, men cùng nước nóng để tạo ra men rượu whisky.
Chưng cất. Lúc này người chỉ cần cho hỗn hợp vào nồi để chưng cất ra rượu.
Lọc. Sau khi ra rượu thì các nhà sản xuất sẽ tiến hành công đoạn lọc để loại bỏ các tạp chất, những thứ không mong muốn trong rượu.
Ủ. Để có màu đặc trưng thì người ta lại tiếp tục ủ rượu trong thùng sồi ít nhất 2 năm. Các nhà sản xuất có nhiều phương pháp khác nhau để tạo nên đặc trưng của whisky. Ví dụ: ủ trong thùng gỗ sồi trắng, gỗ sồi cháy…
Pha loãng. Để đảm bảo chất lượng và hương vị giống nhau, qua các tiêu chuẩn khắc khe thì các hãng phải pha loãng để có nồng độ đúng. (Việc này có thể xảy ra trước khi ủ hoặc sau khi ủ hoặc cả hai)
Đóng chai. Và công đoạn cuối là sẽ đóng chai, dán nhãn. Khi đóng chai thì rượu sẽ ngưng quá trình Aging (mình không biết dịch thế nào) tức là rượu sẽ không tính thêm năm nữa.

Cách họ làm whiskey, bạn có thể bật CC để dịch.

Phân loại rượu Whisky

Phân loại thì có rất nhiều cách phân loại, và dễ hiểu nhất là phân loại theo những quốc gia sản xuất whisky nổi tiếng.

Scotch Whisky

Scotch có thể nói là nơi sinh ra rượu whisky, vậy nên scotch whisky khá nổi tiếng, và đôi khi người ta chỉ gọi là scotch. Dòng rượu này chia ra ba nhóm sau:

Single Malt: loại Whisky được chưng cất từ mạch nha, là loại whisky “ngon” có giá cao. Được chưng cất bằng kĩ thuật pot still, và ủ trong thùng gỗ sồi ít nhất 3 năm.
Single Grain: Là loại whisky thì có thể kết hợp nhiều loại ngũ cốc với nhau, loại whisky này vì không có đặc tính riêng nên không có quá phổ biến
Blended Scotch Whisky: Là Whisky phổ biến là sản phẩm kết hợp từ Malt Whisky và Grain Whisky. Bạn có thể thấy hầu hết các chai whisky hiện nay đều là Blended Scotch Whisky.

Bourbon (Whiskey của Mỹ)

Như thường lệ, Mỹ cũng đem công thức whisky về tạo ra whisky và đặt tên là Bourbon. Đây là một loại rượu được lên men từ bắp, kết hợp với một số nguyên liệu ngũ cốc khác, nhưng bắp phải chiếm trên 51%. Bourbon được lên men bằng phương pháp “Sour mash”, chưng cất bằng “Patent still”.

Theo đánh giá thì vị của bourbon có sự khác biệt so với scotch whisky, nên bạn muốn mua rượu thì một chai bourbon cũng khá cần thiết cho homebar nhà bạn.

Canada Whisky

Là whisky có nguồn gốc từ Canada, và thành phần chủ yếu là từ lúa mạch đen, cũng được chưng cất bằng phương pháp patent still, và phải được ủ ít nhất 3 năm.

Whisky của Canada thường có vị êm nhẹ, nhưng hiện nay thì các hãng cũng tạo ra nhiều vị hơn để tạo sự đa dạng cho rượu whisky của Canada.

Irish Whiskey

Như tên gọi thì đây là loại whiskey đến từ Ireland (Ai Len). Đặc trưng của rượu whisky ở Ireland chính là sản phẩm có nguyên liệu chính là lúa mạch, và được ủ ít nhất 5 năm.

Whisky của Nhật

Gần đây thì Whisky của Nhật cũng khá phổ biến hiện nay. Và có phương pháp sản xuất gần giống với scotch whisky. Tuy nhiên thì Whisky Japan ít có vị ngọt, vị khói hơn. Nhưng mẫu mã của các chai whisky Nhật lại khá đẹp. Và mang đậm nét đặc trưng châu Á.

Whisky vs Whiskey

Về cơ bản thì Whiskey với “e” được dùng và sản xuất tại Mỹ (US) và Ireland (Ai Len). Còn Whisky không có chữ “e” thì được gọi tại Scotland, Canada, và Nhật. Cả 2 đều là whisky nhé.

Cách dùng rượu Whisky

Whisky là một trong những loại rượu phổ biến nhất, và cách sử dụng cũng không có gì phức tạp. Bạn có thể uống whisky không, cũng có thể pha cocktail,… Dưới đây là một số cách dụng whisky phổ biến mà bạn.

Cách uống whisky

Thường thì whisky thường được sử dụng trong ly đứng và ly rock khi uống không pha.

Uống không: Hơi nặng, dành cho ai quen uống nặng
Uống với nước: Bạn có thể pha thêm 20-30ml nước để pha loãng whisky.
Uống whisky với đá: Cách này mình thường sử dụng, có đá vừa mát lại đá tan ra nên whisky loãng hơn, dễ uống hơn.
Pha cocktail: Whisky là một trong những loại rượu được pha cocktail rất nhiều. Mình sẽ liệt kê bên dưới.
Uống dạng shot: Mình thích ít sử dụng dạng này, tuy nhiên thì cũng có rất nhiều shots có thành phần whisky mà bạn có thể thử như Duck Fart Shot, Alabama Slammer, Big Fat Elvis Shooter, Whiskey Shot, Kentucky Hot Tub.

Các loại cocktail từ whisky

Dưới đây là một số loại cocktail rất phổ biến và thành phần là rượu whisky.

Boulevardier: Cocktail Boulevardier là các phần bằng nhau của rượu whisky bourbon, rượu vermouth, and Campari.
Hot Toddy: Một loại cocktail phổ biến trong thời tiết lạnh, Hot Toddy là sự kết hợp của rượu whisky, mật ong, chanh và trà hoặc nước nóng.
Manhattan: Được đặt theo tên của một quán bar nằm trong thành phố New York nơi khai sinh ra nó, Manhattan là một loại cocktail được làm từ hai phần rượu whisky, một phần rượu dry vermouth, một phần rượu sweet vermouth và Angostura Bitters.
Mint Julep: Mint Julep là một loại cocktail bourbon cổ điển được làm bằng lá bạc hà tươi và xi-rô đường. Theo truyền thống, Mint Julep được phục vụ trong một chiếc cốc Pewter hoặc Silver (thường được gọi là cốc Julep).
Old Fashioned: Old Fashioned, một trong những loại cocktail whisky cực kỳ nổi tiếng, có trong bất cứ bar nào. Bạn có thể pha với rượu bourbon cùng rượu đắng Angostura và đường.
Whisky Smash: Một loại cocktail phổ biến vào mùa hè, Whisky Smash là một loại cocktail cổ điển được làm từ rượu whisky, nước chanh tươi và lá bạc hà.
Whisky Sour: Một loại cocktail whisky mà bạn nên thử, Whisky Sour bao gồm rượu whisky bourbon, nước chanh và xi-rô đường. Thường thì phiên bản của whisky sour còn có thêm lòng trắng trứng nữa (cái này tùy chọn).

whisky sour — Whisky Sour với lòng trắng trứng

Kết luận

Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã hiểu được whisky là gì, hiểu được cách phân biệt các loại whisky. Ngoài ra thì để chọn được rượu whisky bạn có thể xem thêm các chai rượu whisky có mặt trên Bars on The Farm. Whisky là một trong những loại phổ biến nhất hiện nay, nên một chút kiến thức trên sẽ giúp được nhiều cho mọi người.